దక్షిణ తీర రైల్వే
దక్షిణ కోస్తా రైల్వే జోన్ ఆంధ్రప్రదేశ్ లోని విశాఖపట్నం కేంద్రంగా భారత ప్రభుత్వం భారతీయ రైల్వేలలో కొత్త రైల్వే జోన్ (SCoR) ప్రకటించబడింది. దీని ప్రధాన కార్యాలయం ఆంధ్రప్రదేశ్‌లోని విశాఖపట్నంలో ఉంది. ఈ జోన్ నిర్వహణ కోసం అధికారిక నోటిఫికేషన్ (06.02.2025 నాటికి) ఇంకా జారీ కాలేదు.[1][2] దక్షిణ కోస్తా రైల్వే జోన్ పరిధి ఆంధ్ర ప్రదేశ్, తెలంగాణ, కర్ణాటక, కొంతమేరకు తమిళనాడు రాష్ట్రాల్లో విస్తరించి ఉంటుంది.[3] ఈ జోన్ నాలుగు డివిజనులను కలిగి ఉంది:[4] విశాఖపట్నం, విజయవాడ, గుంటూరు, గుంతకల్లు. ఈ జోను ఆంధ్రప్రదేశ్, కర్ణాటక, తెలంగాణ రాష్ట్రాలలో విస్తరించి ఉంది (హైదరాబాద్ డివిజన్‌లోని కర్నూలు మరియు సికింద్రాబాద్ డివిజన్‌లోని జగ్గయ్యపేట మినహా). ఇది కర్ణాటక మరియు తమిళనాడు లోని చిన్న భాగాలు ఈ జోను పరిధిలోకి వస్తాయి.
| దక్షిణ తీర రైల్వే South Coast Railway | |
|---|---|
| రిపోర్టింగ్ మార్క్ | SCoR |
| లొకేల్ | ఆంధ్రప్రదేశ్,తెలంగాణ, కర్ణాటక, తమిళనాడు |
| ట్రాక్ గేజ్ | 5 ft 6 in (1,676 mm) |
| ఎలక్ట్రిఫికేషన్ | 25 కి.V 50 Hz AC |
| పొడవు | 3,496 కి.మీ. (2,172 మై.) |
| ప్రధానకార్యాలయం | విశాఖపట్నం |
చరిత్ర
మార్చువాల్తేరు డివిజను పరిధిలోని ఒక భాగం ఒడిషా రాష్ట్రం లోని ప్రాంతానికి రాయగడ కేంద్రంగా ఒక కొత్త డివిజను ఏర్పాటు చేశారు. డివిజనులోని మిగిలిన రెండవ భాగం ప్రాంతాన్ని విజయవాడ డివిజనులోకి కలిపారు.
రాయగడ డివిజను
మార్చుడివిజను యొక్క అధికార పరిధి : 680 కి.మీ
- బచేలీ/కిరండల్ - కొత్తవలస
- తెరువలి - కూనేరు
- కోరాపుట్ - సింగ్‌పూర్ రోడ్
- గుణుపూర్ - పర్లాఖెముండి
కొత్త మార్పులు
మార్చు- సికింద్రాబాద్ కేంద్రంగా ఉన్న దక్షిణ మధ్య రైల్వే జోనులో హైదరాబాద్, నాందేడ్, సికింద్రాబాద్ డివిజన్లు ఉంటాయి.
- తూర్పు కోస్తా రైల్వే జోను పరిధిలో రాయగడ, ఖుర్దారోడ్, సంబల్‌పూర్ డివిజన్లు ఉంటాయి.
- గుంతకల్లు డివిజనులోని రాయచూరు-వాడి మధ్య ఉన్న 108 కి.మీ. రైలు మార్గాన్ని దక్షిణ మధ్య రైల్వే జోనులోని సికింద్రాబాద్ డివిజనుకు కేటాయించారు.
- మధ్య రైల్వే , దక్షిణ కోస్తా రైల్వే , దక్షిణ మధ్య రైల్వే జోనులకు ఇంటర్ చేంజ్ పాయింట్‌గా వాడి సెక్షన్ ఉంటుంది.
- రాయచూరు-వాడి సెక్షన్‌లో ఉన్న యడ్లపూర్, ఎర్మరాస్ థర్మల్ విద్యుత్తు కేంద్రాలను సికింద్రాబాద్ డివిజనుకు కేటాయించారు.
- గుంటూరు డివిజను పరిధిలో ఉన్న జన్‌పహాడ్-విష్ణుపురం, పగిడిపల్లి-విష్ణుపురం మార్గాలలోని 142 కి.మీ. రైలు మార్గాన్ని సికింద్రాబాద్ డివిజనుకు బదిలీ చేశారు.
- సికింద్రాబాద్ డివిజను పరిధిలో ఉన్న మోటుమర్రి - కొండపల్లి మార్గంలోని 46 కి.మీ. పరిధిలో ఉన్న రైలు మార్గాన్ని విజయవాడ డివిజనుకు అనుసంధానించారు.
- దక్షిణ కోస్తా రైల్వే , దక్షిణ మధ్య రైల్వే జోనుల సరిహద్దుల్లో ఉన్న నార్ల తాతారావు విద్యుత్తు కేంద్రం, రాయనపాడు వాగన్ వర్కుషాప్‌లు పూర్తిగా దక్షిణ కోస్తా రైల్వే జోనులోకి కేటాయించారు.
ప్రకటన
మార్చు2014 నాటి ఆంధ్ర ప్రదేశ్ పునర్విభజన చట్టంలో అవశేష ఆంధ్ర ప్రదేశ్ రాష్ట్రానికి ఒక రైల్వే జోన్ ఏర్పాటులో సాధ్యాసాధ్యాలను పరిశిలించి ఒక నిర్ణయం తీసుకోవలసి ఉంది. గతంలో ఆంధ్రప్రదేశ్ లోని అత్యధికశాతం రైల్వే మార్గం సికిందరాబాదు కేంద్రంగా పనిజేసే దక్షిణ మధ్య రైల్వే పరిధిలో ఉండేది. దువ్వాడ మొదలు విశాఖపట్టణం, శ్రీకాకుళం మీదుగా ఇచ్ఛాపురము వరకు, విజయనగరం మొదలు పార్వతీపురము మీదుగా కూనేరు వరకు, కొత్తవలస మొదలు అరకు మీదుగా గోరాపుర్ వరకు ఉన్న ఉత్తరాంధ్ర ప్రాంతపు రైల్వే మార్గం తూర్పు కోస్తా రైల్వే జోన్ పరిధిలో ఉండేది. ఇది భువనేశ్వర్ కేంద్రంగా పనిచేసేది. విశాఖపట్టణం వరకు ఉన్న రైళ్ళను భువనేశ్వర్ వరకూ తరలించడం వంటి చర్యలతో భువనేశ్వర్ కేంద్రంగా ఉన్న ఈస్ట్ కోస్ట్ రైల్వే జోన్ పక్షపాతంతో పనిచేస్తున్నదన్న అభిప్రాయం కలిగింది.[5][6] విశాఖపట్టణం కేంద్రంగా కొత్త రైల్వే జోన్ కావాలన్న కోరిక ప్రజల్లో బలంగా ఉండేది.[7] ఈ నేపథ్యంలో 2019 ఫిబ్రవరి 27 న భారత ప్రభుత్వ రైల్వే శాఖ దక్షిణ కోస్తా రైల్వే జోన్ ఏర్పాటును ప్రకటించింది.
పరిధి
మార్చుదక్షిణ కోస్తా రైల్వే పరిధి నాలుగు డివిజన్లుగా ఉంటుంది.
విశాఖపట్నం డివిజను
మార్చువాల్తేరు డివిజన్‌కు విశాఖపట్నం డివిజన్ (కుదించిన రూపం) అని పేరు పెట్టనున్నారు. వాల్తేరు డివిజన్ నుండి రాయగడ డివిజన్‌ను ఏర్పాటు చేసిన తర్వాత కింది విభాగాలు విశాఖపట్నం డివిజన్‌లో ఉన్నాయి. డివిజను యొక్క అధికార పరిధి : 410 కి.మీ.
- దువ్వాడ - విశాఖపట్నం - పలాస
- విజయనగరం - కూనేరు
- నౌపడ జం - పర్లాకెముండి
- బొబ్బిలి - సాలూరు
- దువ్వాడ బైపాస్ - సింహాచలం ఉత్తరం
- వడ్లపూడి - దువ్వాడ
- విశాఖపట్నం స్టీల్ ప్లాంట్ - జగ్గయ్యపాలెం
విజయవాడ డివిజను
మార్చుడివిజను యొక్క అధికార పరిధి :
- గూడూరు - దువ్వాడ
- విజయవాడ - మోటుమర్రి
- విజయవాడ - గుడివాడ - భీమవరం - నిడదవోలు
- గుడివాడ - మచిలీపట్నం
- భీమవరం - నర్సాపూర్
- సామల్‌కోట్- కాకినాడ పోర్ట్
- కాకినాడ టౌన్ - కోటిపల్లి
- వెంకటాచలం - కృష్ణపట్నం ఓడరేవు
గుంటూరు డివిజను
మార్చుడివిజను యొక్క అధికార పరిధి :
- గుంటూరు - విష్ణుపురం
- కొత్త పిడుగురాళ్ల - శావల్యపురం
- నల్లపాడు - నంద్యాల
- గుంటూరు - తెనాలి (స్టేషను కాకుండా) - రేపల్లె
- గుంటూరు - కృష్ణా కెనాల్ (స్టేషను కాకుండా)
- నడికుడి - మాచర్ల
- గుంటూరు బైపాస్ లైన్
గుంతకల్లు డివిజను
మార్చుడివిజను అధికార పరిధి :
- గుంతకల్లు - రాయచూరు
- గుంతకల్లు - డోన్
- ధోనే - నంద్యాల
- నంద్యాల - యర్రగుంట్ల
- గుంతకల్లు - బళ్లారి
- గుంతకల్లు - రేణిగుంట
- గుంతకల్లు - ధర్మవరం
- ధర్మవరం - పాకాల
- గూడూరు - కాట్పాడి
- కడప - పెండ్లిమర్రి
డివిజన్లు
మార్చుఈ జోన్ ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణ, తమిళనాడు రాష్ట్రాలు, కర్ణాటకలోని కొన్ని ప్రాంతాలను కలుపుతుంది. దీనికి నాలుగు డివిజన్లు ఉన్నాయి:
- విశాఖపట్నం
- విజయవాడ
- గుంటూరు
- గుంతకల్లు
పనితీరు మరియు ఆదాయాలు
మార్చుప్రయాణికుల రద్దీని తగ్గించడానికి జోన్ పీక్ సీజన్‌లో 500 కంటే ఎక్కువ రైళ్లను నడుపుతుంది.[8] 2020–2021 ఆర్థిక సంవత్సరానికి, ఈ జోన్ దక్షిణ తీర రైల్వే యొక్క డిపిఆర్ ప్రకారం సంవత్సరానికి ₹13,000 కోట్లు (2023లో ₹150 బిలియన్లు లేదా US$1.8 బిలియన్లకు సమానం) [9] వసూలు చేస్తుందని అంచనా.
మౌలిక సదుపాయాలు
మార్చువై-ఫై స్టేషన్లు
మార్చుదక్షిణ తీర రైల్వే జోన్‌లోని అనేక రైల్వే స్టేషన్లకు వై-ఫై సదుపాయం ఉంది, వీటిని రైల్‌వైర్ గూగుల్‌తో కలిసి అందిస్తోంది, అవి ఈ క్రింది విధంగా ఉన్నాయి. అర్బన్: విశాఖపట్నం జంక్షన్, విజయవాడ జంక్షన్,గుంటూరు జంక్షన్,గుడివాడ జంక్షన్ ,తిరుపతి జంక్షన్, తిరుపతి, కాకినాడ టౌన్,నెల్లూరు, శ్రీకాకుళం రోడ్డు,భీమవరం టౌన్, సామర్లకోట, కడప, ప్రొద్దుటూరు, రేణిగుంట జంక్షన్, అనంతపురం, ఒంగోలు, గుంతకల్లు జంక్షన్, గూడూరు జంక్షన్ , తాడేపల్లిగూడెం, తెనాలి జంక్షన్ , తుని, విజయనగరం జంక్షన్, చీరాల, యాద్గిర్, మచిలీపట్నం, పాకాల జంక్షన్, రాయచూర్ సబ్ అర్బన్: పవర్‌పేట్-ఏలూరు, కొత్త గుంటూరు- గుంటూరు, దువ్వాడ-విశాఖపట్నం, అనకాపల్లి-విశాఖపట్నం, సింహాచలం-విశాఖపట్నం, సింహాచలం నార్త్-విశాఖపట్నం, మర్రిపాలెం-విశాఖపట్నం, పెందుర్తి-విశాఖపట్నం, విశాఖపట్నం, విశాఖపట్నం, గుణదల-విజయవాడ, కొవ్వూరు-రాజమండ్రి, రాయనపాడు-విజయవాడ, కాకినాడ పోర్టు-కాకినాడ, గోదావరి-రాజమండ్రి. రూరల్: గొల్లపల్లి, బాదంపూడి, భిక్నూర్, భీమడోలు, చాగల్లు, చేబ్రోలు, దెందులూరు, దుగ్గిరాల, గన్నవరం, కృష్ణా కెనాల్ జంక్షన్, మంగళగిరి, ముస్తాబాద, నవాబ్‌పాలెం, నంబూరు, నిడదవోలు జంక్షన్, నూజివీడు, పెద్ద అవుటపల్లె, పెదవడ్లపూడి, పూళ్ళ, సంగంజాగర్లమూడి, తేలప్రోలు, గుండ్ల, వట్లూరు, తలమడ్ల, ఉప్పలవాయి. [10]
డివిజన్లలో డిపోలు
మార్చుఈజోన్లో విశాఖపట్నం డివిజన్‌లో విశాఖపట్నంలో ; విజయవాడ డివిజన్‌లో కాకినాడ, నర్సాపూర్, మచిలీపట్నం, విజయవాడ; గుంటూరు డివిజన్‌లోని నల్లపాడు, గుంటూరు; గుంతకల్ డివిజన్‌లోని తిరుపతి, గుంతకల్లులో ప్యాసింజర్ కోచ్ కేర్ డిపోలు ఉన్నాయి. అదనంగా విజయవాడ, గూటిలో వ్యాగన్ మెయింటెనెన్స్ డిపోలు ఉన్నాయి. [11]
శిక్షణా సంస్థలు
మార్చువిజయవాడ, గుంతకల్లులో భారతీయ అలాగే విదేశీ రైల్వే సిబ్బందికి సేవలందించే రైల్వే పద్ధతులను బోధించడానికి, నేర్చుకోవడానికి ఈజోన్ శిక్షణా సంస్థలను కలిగి ఉంది.
ఆరోగ్య సంరక్షణ
మార్చుఈజోను పరిధిలో ఉన్న విశాఖపట్నం, విజయవాడ, గుంతకల్, రాయనపాడు ప్రాంతాలలో ప్రాంతీయ, డివిజనల్ హాస్పిటల్స్, రైల్వే ఆసుపత్రులు; గుంటూరులో భారతీయ రైల్వే ఉద్యోగులు మరియు వారి కుటుంబాలకు ప్రత్యేకంగా ఆరోగ్య సంరక్షణ సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. [12]
లోకో షెడ్‌లు
మార్చుఈ జోన్‌లో విజయవాడలోని ఎలక్ట్రిక్ లోకో షెడ్, విశాఖపట్నంలోని ఎలక్ట్రిక్ లోకో షెడ్‌లో ఎలక్ట్రిక్ లోకో షెడ్‌లు ఉన్నాయి. గుంతకల్, గూటి, విశాఖపట్నం, విజయవాడలలో డీజిల్ లోకో షెడ్‌లు ఉన్నాయి. ఈ జోన్‌లో గుంతకల్, రేణిగుంటలో 2 ఎలక్ట్రిక్ లోకో ట్రిప్ షెడ్‌లు కూడా ఉన్నాయి. గుంతకల్‌లోని ట్రిప్ షెడ్‌ను ఎలక్ట్రిక్ లోకో షెడ్‌గా మార్చాలని యోచిస్తోంది.
మూలాలు
మార్చు- ↑ "Press Information Bureau". pib.nic.in. Retrieved 2019-02-28.
- ↑ "Cabinet approves South Coast Railway zone". Press Information Bureau.
- ↑ "Guntakal Railway Division | Railway Station in Guntakal Division". www.totaltraininfo.com (in ఇంగ్లీష్). Retrieved 2019-02-27.
- ↑ "South coast railway zone press release". Pib.nic.in. 28 February 2019.
- ↑ "Visakha Express to be extended up to Paradip in Odisha?". May 21, 2014.
- ↑ "Vizagites oppose extension of two key trains to Palasa". 12 March 2013.
- ↑ "RTI activist sees red over train extension proposal". 24 September 2018.
- ↑ Geetanath, V. (16 May 2019). "South Central Railway micromanaging operations for better functioning". The Hindu (in Indian English). Retrieved 20 May 2019.
- ↑ G, Sarthak (3 Mar 2019). "SCR dreads drastic fall in revenue post bifurcation". The Times of India (in ఇంగ్లీష్). Hyderabad. Retrieved 25 May 2019.
- ↑ "Railwire wifi stations project | free wi-fi". www.railwire.co.in. Archived from the original on 2018-12-02. Retrieved 2019-07-08.
- ↑ "[IRFCA] Indian Railways FAQ: Locomotive Sheds and Workshops". www.irfca.org. Retrieved 2019-02-28.
- ↑ "Ministry of Railways (Railway Board)". www.indianrailways.gov.in. Retrieved 2019-02-28.