పరిటాల
ఈ వ్యాసాన్ని తాజాకరించాలి. |
పరిటాల ఎన్టీఆర్ జిల్లా, కంచికచర్ల మండలం లోని గ్రామం. ఇది మండల కేంద్రమైన కంచికచర్ల నుండి 3 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన విజయవాడ నుండి 32 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 2703 ఇళ్లతో, 9726 జనాభాతో 1998 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 4862, ఆడవారి సంఖ్య 4864. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 1270 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 257. గ్రామ జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 589166. 2022 లో చేసిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ గ్రామం కృష్ణా జిల్లాలో, ఇదే మండలంలో ఉండేది..[2][3]
పరిటాల | |
|---|---|
 41 మీ. ఎత్తైన హనుమంతుడి విగ్రహం, పరిటాల | |
 | |
.svg)  పరిటాల | |
| అక్షాంశ రేఖాంశాలు: 16°39′35.244″N 80°24′37.764″E / 16.65979000°N 80.41049000°E | |
| దేశం | భారతదేశం |
| రాష్ట్రం | ఆంధ్రప్రదేశ్ |
| జిల్లా | ఎన్టీఆర్ |
| మండలం | కంచికచర్ల |
| విస్తీర్ణం | 19.98 కి.మీ2 (7.71 చ. మై) |
| జనాభా (2011) | 9,726 |
| • జనసాంద్రత | 490/కి.మీ2 (1,300/చ. మై.) |
| అదనపు జనాభాగణాంకాలు | |
| • పురుషులు | 4,862 |
| • స్త్రీలు | 4,864 |
| • లింగ నిష్పత్తి | 1,000 |
| • నివాసాలు | 2,703 |
| ప్రాంతపు కోడ్ | +91 ( ) |
| పిన్‌కోడ్ | 521180 |
| 2011 జనగణన కోడ్ | 589166 |
గ్రామ చరిత్ర
మార్చుగ్రామం సమీపంలోని వజ్రాల గనిలో ప్రపంచ ప్రఖ్యాతి చెందిన వజ్రాలైన కోహినూర్, గోల్కొండ, పిట్, ఆర్లాఫ్, నిజాం మొదలైన పేర్లుగలిగిన వజ్రాలు ఇక్కడే దొరికాయి. వీటి విలువ, ఆకర్షణ కారణంగా ఇవన్నీ సుప్రఖ్యాతమైనాయి.[4]
- ప్రపంచ ప్రఖ్యాతి చెందిన వజ్రపు గనులకు ఈ ప్రాంతం నెలవు పిట్ వజ్రం, నిజాం వజ్రం, గోల్కొండ వజ్రం మున్నగు ప్రసిద్ధ వజ్రాలు ఈ ప్రాంతాలలో దొరికాయి[5].
- వజ్రాల గనులున్న ఈ ప్రాంతాన్ని భూగర్భ శాస్త్రజ్ఞులు కొళ్లూరు-పరిటాల ప్రాంతం అంటారు[6].
- నిజాం పాలనకు ఎదురొడ్డి వీరోచితంగా పోరాడి, హైదరాబాదు సంస్థానం విముక్తి చేయబడక ముందే పరిటాల రాజ్యాన్ని సాధించుకున్నారు ఈ గ్రామవాసులు[7][8].
సమీప గ్రామాలు
మార్చు- ఈ గ్రామానికి సమీపంలో కాచవరం, గొట్టుముక్కల, చేవిటికల్లు, దాములూరు, గనియతుకూరు గ్రామాలు ఉన్నాయి.
- పరిటాలకు 50 కీలోమీటర్లు దూరంలో పెనుగ్రంచి ప్రోలు అనే గ్రామం ఉంది.ఈ గ్రామం తర్వాత నందిగామ, కంచికచర్ల, కంచల మొదలైన గ్రామాలు వస్తాయి.[9]
సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు
మార్చుపరిటాలలో పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులుప్రైవేటు బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి, జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతున్నాయి. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి. కంచికచెర్ల, ఇబ్రహీంపట్నం నుండి రోద్దురవాణా సౌకర్యం ఉంది. రైల్వేస్టేషన్ విజయవాడ 28 కి.మీ దూరంలో ఉంది.
విద్యా సౌకర్యాలు
మార్చుగ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు ఐదు, ప్రైవేటు ప్రాథమిక పాఠశాల ఒకటి, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి, ప్రైవేటు ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి, ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాల ఒకటి, ప్రైవేటు మాధ్యమిక పాఠశాల ఒకటి ఉన్నాయి. ఒక ప్రైవేటు ఇంజనీరింగ్ కళాశాల ఉంది.గ్రామంలో ఒక ప్రైవేటు మేనేజిమెంటు కళాశాల ఉంది. సమీప బాలబడి కంచికచర్లలో ఉంది. సమీప జూనియర్ కళాశాల, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల కంచికచర్లలోను, ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల విజయవాడలోను, పాలీటెక్నిక్ నందిగామలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల, అనియత విద్యా కేంద్రం నందిగామలోను, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల విజయవాడ లోనూ ఉన్నాయి.
దర్శనీయ ప్రదేశాలు/దేవాలయాలు
మార్చుశివాలయం పరిటాల గ్రామంలోని ఈ పురాతన ఆలయం జీర్ణావస్థకు చేరడంతో, గ్రామస్థుల, భక్తుల విరాళలతో ఈ ఆలయాన్ని పునర్నిర్మించుచున్నారు. 2017, మే-12న ధ్వజస్తంభ పునఃప్రతిష్ఠ నిర్వహించెదరు.ఆసియాలోనే పెద్దదైన 135 అడుగుల వీరహనుమాన్ విగ్రహం ఇక్కడ ప్రతిష్ఠించారు[10].
వైద్య సౌకర్యం
మార్చుపరిటాలలో ఉన్న ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు. ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ఒక పశు వైద్యశాలలో ఒక డాక్టరు, ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. సమీప ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. డిస్పెన్సరీ గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. సంచార వైద్య శాల గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
తాగు నీరు
మార్చుగ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది.
పారిశుధ్యం
మార్చుమురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు
మార్చుగ్రామంలో వ్యవసాయ పరపతి సంఘం ఉంది. గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి. ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్, వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి.
ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు
మార్చుగ్రామంలో అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం ఉంది. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం గ్రామం నుండి 5 కి.మీ.లోపు దూరంలో ఉన్నాయి.
విద్యుత్తు
మార్చుగ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 15 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
భూమి వినియోగం
మార్చుపరిటాలలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
- వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 197 హెక్టార్లు
- వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 39 హెక్టార్లు
- శాశ్వత పచ్చిక ప్రాంతాలు, ఇతర మేత భూమి: 135 హెక్టార్లు
- వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 11 హెక్టార్లు
- సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 90 హెక్టార్లు
- బంజరు భూమి: 224 హెక్టార్లు
- నికరంగా విత్తిన భూమి: 1302 హెక్టార్లు
- నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 1316 హెక్టార్లు
- వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 300 హెక్టార్లు
నీటిపారుదల సౌకర్యాలు
మార్చుపరిటాలలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
- బావులు/బోరు బావులు: 20 హెక్టార్లు
- చెరువులు: 280 హెక్టార్లు
ఉత్పత్తి
మార్చుపరిటాలలో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
ప్రధాన పంటలు
మార్చువరి, ప్రత్తి, పెసర. అపరాలు, కాయగూరలు
ప్రధాన వృత్తులు
మార్చువ్యవసాయం, వ్యవసాయాధారిత వృత్తులు
పారిశ్రామిక ఉత్పత్తులు
మార్చుబియ్యం
గణాంకాలు
మార్చు2001 వ.సంవత్సరం జనాభా లెక్కల ప్రకారం గ్రామ జనాభా 9459. ఇందులో పురుషుల సంఖ్య 4692, స్త్రీల సంఖ్య 4767, గ్రామంలో నివాస గృహాలు 2253 ఉన్నాయి. గ్రామ విస్తీర్ణం 1998 హెక్టారులు.
మూలాలు
మార్చు- ↑ 2011 ఆంధ్ర ప్రదేశ్ జనగణన డేటా - గ్రామాలు దత్తాంశ సమితి (in ఇంగ్లీష్), భారత రిజిస్ట్రార్ జనరల్, జనగణన కమిషనరు కార్యాలయం, Wikidata Q42501043, archived from the original on 11 July 2017
- ↑ "ఆంధ్రప్రదేశ్ రాజపత్రము" (PDF). ahd.aptonline.in. Archived from the original (PDF) on 2022-09-06. Retrieved 2022-09-06.
- ↑ "Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011".
- ↑ వెంకట శివరావు, దిగవల్లి (1944). కథలు-గాథలు (కందనూరు నవాబు రాజరికం) (1 ed.). విజయవాడ: దిగవల్లి వెంకట శివరావు. pp. 127–140. Retrieved 1 December 2014.
- ↑ Deccan Heritage, H. K. Gupta, A. Parasher, A. Parasher-Sen, D. Balasubramanian, Indian National Science Academy, Orient Blackswan, 2000. p. 145; ISBN 8173712859
- ↑ Journal of the Geological Society of India, Geological Society of India, 1996, Item notes: v.47
- ↑ Deccan Studies, Centre for Deccan Studies, 2002, Hyderabad, Item notes: v.2 2004
- ↑ In Retrospect : Andhra Pradesh : heroes and heroines of Telangana armed struggle: Sagas of Heroism and Sacrifice of Indian Revolutionaries, I. M. Sharma, 2001, Ravi Sasi Enterprises; ISBN 8190113941
- ↑ "పరిటాల". Retrieved 13 June 2016.
- ↑ Hanuman's Tale: The Messages of a Divine Monkey, P. Lutgendof, 2007, p. 9, Oxford University Press US; ISBN 0195309219