పి.లీల

పొరయత్తు లీల (మే 19, 1934 - అక్టోబరు 31, 2005) దక్షిణ భారత నేపథ్యగాయని. మలయాళ చిత్ర రంగములో ప్రప్రథమ నేపథ్యగాయని. ఈమె తమిళ, మలయాళ, తెలుగు భాషల్లో ఆమె 15 వేలకు పైగా పాటలు పాడింది. తెలుగులో లవకుశ, మాయాబజారు, పాండవవనవాసం, రాజమకుటం, గుండమ్మకథ, చిరంజీవులు తదితర సినిమాల్లో ఆమె పాడిన ఎన్నో పాటలు అత్యంత ప్రజాదరణ పొందాయి.

పొరయత్తు లీల
పి.లీల
జననం	పి.లీల (1934-05-19)1934 మే 19 కేరళలోని పాలక్కాడ్ జిల్లాకు చెందిన చిత్తూర్
మరణం	2005 అక్టోబరు 31(2005-10-31) (వయసు 71) చెన్నై, ఇండియా
వృత్తి	గాయని
ప్రసిద్ధి	సోలో సింగర్
తండ్రి	వి.కె.కన్‌జన్‌మీనన్
తల్లి	పొరయాత్ మీనాక్షీ అమ్మ

జననం

లీల మే 19, 1934లో కేరళలోని పాలక్కాడ్ జిల్లాకు చెందిన చిత్తూరులో సంగీతాసక్తి ఉన్న కుటుంబములో జన్మించింది. తండ్రి వి.కె.కుంజన్ మీనన్ ఎర్నాకుళంలోని రామవరం ఉన్నత పాఠశాలలో ఉపాధ్యాయునిగా పనిచేసేవాడు, తల్లి మీనాక్షి. ముగ్గురు అక్కాచెల్లెల్లలో (శారద, భానుమతి, లీల) లీల చివరిది. ఈమె సినిమాలలో రాకమునుపే శాస్త్రీయ సంగీతములో శిక్షణ పొందినది. తండ్రి కుంజన్ మీనన్ కు సంగీతంలో ఉన్న ఆసక్తితో ముగ్గురు కూతుర్లకు సంగీతంలో శిక్షణ ఇప్పించాడు. సంగీతకారుడు టి.వి.గోపాలకృష్ణన్ పెద్దనాన్న త్రిభువన మణిభాగవతార్ ఈమె మొదటి గురువు. ఈమె తన పదమూడో యేట 1947లో విడుదలైన తమిళ చిత్రము కంకణంతో సినీరంగప్రవేశం చేసింది. ఈమె పాడిన మొదటి పాట హెచ్.ఆర్.పద్మనాభశాస్త్రి స్వరపరిచిన శ్రీ వరలక్ష్మీ.. అంటూ మొదలయ్యే స్త్రోత్రం. ఈ తరువాత తెలుగు, కన్నడ చిత్రాలలో అనేక పాటలు పాడింది. 1948లో విడుదలైన నిర్మల చిత్రముతో లీలకు తొలిసారి తన మాతృభాషైన మలయాళంలో పాడే అవకాశం వచ్చింది. తెలుగులో ఈమె తొలి చిత్రం 1949లో విడుదలైన మన దేశం.

తన సినీ జీవితములో అనేక అవార్డులు అందుకొన్న లీల 1969లో కేరళ ప్రభుత్వ ఉత్తమ నేపథ్యగాయకురాలు అవార్డు అందుకొన్నది. 1992లో తమిళనాడు ప్రభుత్వం లీలను కళైమామణి పురస్కారంతో సత్కరించింది.

తెలుగు సినిమారంగం

ఈమె 1949 నుండి 1984 వరకు అనేక తెలుగు సినిమాలో పాటలు పాడింది. చిన్నారి పాపలు అనే చిత్రానికి సంగీతాన్ని సమకూర్చింది.

పి.లీల తెలుగు చిత్రాలలో పాడిన సినిమ పాటల పాక్షిక జాబితా:

క్రమ సంఖ్య	సినిమా పేరు	పాట పల్లవి	సహ గాయకుడు/ గాయని	సంగీత దర్శకుడు	గేయ రచయిత	సినిమా విడుదలైన సంవత్సరం
1	మనదేశం	బాలత్రిపురసుందరీ		ఘంటసాల		1949
2	కీలుగుర్రం	దిక్కుతెలియదేమిసేతు దేవదేవా కావరావా దిక్కు నీవనుచు నమ్మి		ఘంటసాల	తాపీ ధర్మారావు నాయుడు	1949
3	కీలుగుర్రం	నిదురబో నాయన్న నిదురబో నా చిన్న నిదురబో నాయయ్య నిదురబో		ఘంటసాల	తాపీ ధర్మారావు నాయుడు	1949
4	గుణసుందరి కథ	ఉపకార గుణాలయవై ఉన్నావు కదే మాతా అపరాధములన్ని మరచి		ఓగిరాల రామచంద్రరావు	పింగళి	1949
5	గుణసుందరి కథ	ఓ మాతా రావా నా మొరవినవా నీవు వినా దక్కెవరే ఓ రాజరాజేశ్వరి		ఓగిరాల రామచంద్రరావు	పింగళి	1949
6	గుణసుందరి కథ	కల్పగమ తల్లివై ఘనత వెలసిన గౌరి కల్యాణ హారతిని		ఓగిరాల రామచంద్రరావు	పింగళి	1949
7	గుణసుందరి కథ	చిటి తాళం వేసినంటే చిట్టంటుడు చేసినంటే	కస్తూరి శివరావు	ఓగిరాల రామచంద్రరావు	పింగళి	1949
8	గుణసుందరి కథ	శ్రీతులసి ప్రియతులసి జయమునీయవే జయమునీయవే		ఓగిరాల రామచంద్రరావు	పింగళి	1949
9	లైలా మజ్ను	అందాల చిన్నదాన బంగారు వన్నెదానా పిలుపు	కె.జమునారాణి	సి.ఆర్.సుబ్బరామన్	సముద్రాల సీనియర్	1949
10	శ్రీ లక్ష్మమ్మ కథ	ఇది నా విధికృతమా గతిమాలిన జన్మ యిల బాధలకేనా		సి.ఆర్.సుబ్బరామన్		1950
11	శ్రీ లక్ష్మమ్మ కథ	చిన్నారి బంగారు చిలకవే నా తల్లి చిగురుమావులలోన	బృందం	సి.ఆర్.సుబ్బరామన్		1950
12	శ్రీ లక్ష్మమ్మ కథ	జీవితమే వృధాయౌనో సుఖించే ఆశలు మాసెనో	బృందం	సి.ఆర్.సుబ్బరామన్		1950
13	అగ్నిపరీక్ష	వసంత రుతువే హాయి మురిపించి మించెనోయి		గాలిపెంచల	కె.జి. శర్మ	1951
14	పాతాళ భైరవి	ఎంత ఘాటు ప్రేమయో ఎంత తీవ్ర వీక్షణమో కన్నుకాటు	ఘంటసాల	ఘంటసాల	పింగళి	1951
15	పాతాళ భైరవి	కలవరమాయే మదిలో నా మదిలో కన్నులలోన కలలే	ఘంటసాల	ఘంటసాల	పింగళి	1951
16	పాతాళ భైరవి	తీయని ఊహలు హాయిని గొలిపే వసంత గానమే హాయి వసంత	బృందం	ఘంటసాల	పింగళి	1951
17	పాతాళ భైరవి	హయిగా మనకింక స్వేచ్ఛగా	ఘంటసాల	ఘంటసాల	పింగళి	1951
18	సర్వాధికారి	అందాల నారాజు నన్నేలే రతిరాజు ముద్దు మురిపాలు		సుసర్ల దక్షిణామూర్తి		1951
19	చిన్నమ్మ కథ	కనుపించినావు రావో రాకున్న విడువనోయీ		వేలూరు కృష్ణమూర్తి		1952
20	పెళ్ళి చేసి చూడు	ఎవరో ఎవరో ఈ నవనాటక సూత్రధారులు.. ఎవరా ఎవరా	ఘంటసాల	ఘంటసాల	పింగళి	1952
21	పెళ్ళి చేసి చూడు	ఏడుకొండలవాడా ! వెంకటారమణా! సద్దు శాయక నీవు		ఘంటసాల	పింగళి	1952
22	పెళ్ళి చేసి చూడు	ప్రియా ! ప్రియా! హా ప్రియా! ప్రియా యుగ	పిఠాపురం, రామకృష్ణ	ఘంటసాల	పింగళి	1952
23	పెళ్ళి చేసి చూడు	మనసా నేనెవరో నీకు తెలుసా నీకు తెలుసా తెలుసా మనసా		ఘంటసాల	పింగళి	1952
24	మిస్సమ్మ	ఏమిటో ఈ మాయా ఓ చల్లని రాజా వెన్నెల రాజా		ఎస్.రాజేశ్వరరావు	పింగళి	1955
25	మిస్సమ్మ	కరుణించు మేరీమాత శరణింక నీవే మేరీమాత		ఎస్.రాజేశ్వరరావు	పింగళి	1955
26	మిస్సమ్మ	తెలుసుకొనవె చెల్లి అలా నడచుకొనవే చెల్లీ మగవారికి దూరముగా		ఎస్.రాజేశ్వరరావు	పింగళి	1955
27	మిస్సమ్మ	రాగసుధారస పానము చేసి రాజిల్లవే ఓ మనసా	సి.కృష్ణవేణి	ఎస్.రాజేశ్వరరావు	పింగళి	1955
28	మిస్సమ్మ	రావోయి చందమామ మా వింత గాథ వినుమా	ఎ.ఎం.రాజా	ఎస్.రాజేశ్వరరావు	పింగళి	1955
29	చరణదాసి	ఈ దయ చాలునురా కృష్ణా కాదనకీరా నాకో వరము		ఎస్.రాజేశ్వరరావు		1956
30	చింతామణి	తగునా నను నీట ముంచ తగునా కన్నీట ముంచ తగునా		అద్దేపల్లి రామారావు, టి.వి.రాజు		1956
31	చిరంజీవులు	అల్లవాడే రేపల్లెవాడే అల్లిబిల్లి పిల్లంగొవి	ఘంటసాల బృందం	ఘంటసాల	మల్లాది రామకృష్ణశాస్త్రి	1956
32	చిరంజీవులు	ఎందాక ఎందాక ఎందాక అందాక అందాక	ఘంటసాల	ఘంటసాల	మల్లాది రామకృష్ణశాస్త్రి	1956
33	చిరంజీవులు	ఏనాటికైనా నీ దాననే ఏనాటికైనా నీ దాననే		ఘంటసాల	మల్లాది రామకృష్ణశాస్త్రి	1956
34	చిరంజీవులు	కనుపాప కరవైన కనులెందుకో తనవారే పరులైన	ఘంటసాల	ఘంటసాల	మల్లాది రామకృష్ణశాస్త్రి	1956
35	చిరంజీవులు	చికిలింత చిగురు సంపంగి గుబురు చినదాని మనసు	ఘంటసాల	ఘంటసాల	మల్లాది రామకృష్ణశాస్త్రి	1956
36	చిరంజీవులు	తెల్లవార వచ్చె తెలియక నా సామి మళ్ళి పరుండేవు లేరా		ఘంటసాల	మల్లాది రామకృష్ణశాస్త్రి	1956
37	భలే రాముడు	ఓహో మేఘమాలా నీలాల మేఘమాలా చల్లగ రావేలా మెల్లగ రావేల		ఎస్. రాజేశ్వరరావు	సదాశివబ్రహ్మం	1956
38	హరిశ్చంద్ర	ఏలమ్మా ఈ వర్షధార లోకమేనిండి కల్లోలమైపోయె ఏలమ్మ		సుసర్ల దక్షిణామూర్తి	జంపన	1956
39	దొంగల్లో దొర	విన్నావా చిన్నదాన అదో ఆ దూర తీరాల అనురాగ రాగాల	ఘంటసాల	ఎం.ఎస్.రాజు	నారపరెడ్డి	1957
40	మాయాబజార్	చూపులు కలసిన శుభవేళా ఎందుకు నీకీ కలవరము	ఘంటసాల	ఎస్.రాజేశ్వరరావు	పింగళి	1957
41	మాయాబజార్	దయచేయండి దయచేయండి	ఘంటసాల, పి.సుశీల	ఘంటసాల	పింగళి	1957
42	మాయాబజార్	నీకోసమె నే జీవించునది	ఘంటసాల	ఎస్.రాజేశ్వరరావు	పింగళి	1957
43	మాయాబజార్	నీవేనా నను తలచినది	ఘంటసాల	ఎస్.రాజేశ్వరరావు	పింగళి	1957
44	మాయాబజార్	లాహిరి లాహిరి లాహిరిలో	ఘంటసాల	ఎస్.రాజేశ్వరరావు	పింగళి	1957
45	మాయాబజార్	విన్నావటమ్మా ఓ యశోదమ్మా	పి.సుశీల, స్వర్ణలత	ఘంటసాల	పింగళి	1957
46	వినాయక చవితి	ఆలించరా మొరాలించరా లాలించి నను పరిపాలించరా		ఘంటసాల	సముద్రాల సీనియర్	1957
47	వినాయక చవితి	తనూవూగే నా మనసూగె నునుతొలకరి మెరపుల తలపులతో		ఘంటసాల	సముద్రాల సీనియర్	1957
48	వినాయక చవితి	రాజా ప్రేమ జూపరా నా పూజల చేకోరా	ఎం.ఎస్.రామారావు బృందం	ఘంటసాల	సముద్రాల సీనియర్	1957
49	సతీ అనసూయ	ఓ నాగ దేవతా నా సేవగొని దయసేయుమయా ఓ నాగదేవతా		ఘంటసాల	సముద్రాల జూనియర్	1957
50	సారంగధర	జయ జయ మంగళ గౌరి జయ జయ శంకరి కౌమారి		ఘంటసాల	సముద్రాల సీనియర్	1957
51	శ్రీ రామభక్త హనుమాన్	పూజా తపముల మరి నేనెరుగ మరి నే నెరుగను హారతి		విజయభాస్కర్	శ్రీశ్రీ	1958
52	అప్పుచేసి పప్పుకూడు	ఎచటినుండి వీచెనో ఈ చల్లని గాలి తీవెల పై	ఘంటసాల	ఎస్.రాజేశ్వరరావు	పింగళి	1959
53	పెళ్ళి సందడి	అప్పటికి ఇప్పటికి ఎంతో తేడా అది తెలిసి మసలుకో బస్తీ చిన్నోడా		ఘంటసాల	సముద్రాల జూనియర్	1959
54	సతీ సుకన్య	అందాల సొగసులు చిందెనే కనువిందేనే మది పొంగేనే ఔనే		ఘంటసాల	శ్రీరామచంద్	1959
55	సౌభాగ్యవతి	ముల్లోకములనేలి కరుణించి జ్ఞాన ధనమిచ్చి బ్రోచుదేవీ		పెండ్యాల నాగేశ్వరరావు	శ్రీశ్రీ	1959
56	సౌభాగ్యవతి	చేతన్ త్రిశూలమున్ నేత్రాల కరుణయున్		పెండ్యాల నాగేశ్వరరావు	శ్రీశ్రీ	1959
57	సౌభాగ్యవతి	మాతా భవానీ మంగళ గౌరీ శంకరీ		పెండ్యాల నాగేశ్వరరావు	శ్రీశ్రీ	1959
58	సౌభాగ్యవతి	నిదురలో మెలుకువలో నిశ్చల దీక్షతో నిన్నే నిరతము కొలిచితినమ్మా		పెండ్యాల నాగేశ్వరరావు	శ్రీశ్రీ	1959
59	భక్త రఘునాథ్	హేశివశంకరా నమ్మినవారి కావగలేవా మమ్మిటుచేయుట న్యాయమా		ఘంటసాల	సముద్రాల సీనియర్	1960
60	మహాకవి కాళిదాసు	రసికరాజమణిరాజిత సభలో యశము గాంచెదవే సోదరి	రత్నం	పెండ్యాల	పింగళి	1960
61	శాంతి నివాసం	కలనైనా నీ వలపే కలవరమందైనా నీ తలపే		ఘంటసాల	సముద్రాల జూనియర్	1960
62	శాంతి నివాసం	సెలయేటి జాలులాగ చిందేసే లేడిలాగ సరదాగ గాలిలోన	ఎ.పి.కోమల బృందం	ఘంటసాల	సముద్రాల జూనియర్	1960
63	జగదేకవీరుని కథ	జలకాలాటలలో కలకల పాటలలో ఏమి హాయీలే హలా	పసుశీల బృందం	పెండ్యాల	పింగళి	1960
64	ఋష్యశృంగ	ఆనందమీనాడే పరమానంద మీనాడే		టి.వి.రాజు	సముద్రాల జూనియర్	1961
65	సీతారామ కళ్యాణం	ఓ సుకుమారా నినుగని మురిసితిరా నిను వలచేర	ఘంటసాల	గాలిపెంచల	సముద్రాల సీనియర్	1961
66	శ్రీకృష్ణ కుచేల	నీ దయ రాదయా ఓ మాధవా కడువేదన పాలైన మాపైన	ఘంటసాల	ఘంటసాల	పాలగుమ్మి పద్మరాజు	1961
67	గుండమ్మ కథ	వేషము మార్చెనూ భాషను మార్చెను మోసము నేర్చెను అసలు తానే మారెను	ఘంటసాల	ఘంటసాల	పింగళి	1962
68	మహామంత్రి తిమ్మరుసు	జయవాణీ చరణకమల సన్నిధి మన సాధన రసికసభా రంజనగా	ఘంటసాల	పెండ్యాల	పింగళి	1962
69	ఆప్తమిత్రులు	పవనా మదనుడేడా మరలిరాడా తెలుపరా వేగ	ఎ.పి.కోమల	ఘంటసాల	సముద్రాల జూనియర్	1963
70	రాణీ సంయుక్త	ఓ వెన్నెలా ఓ వెన్నెలా వేగ మురిపించవా వెన్నెలా	ఘంటసాల	ఎం.రంగారావు	ఆరుద్ర	1963
71	లవకుశ	జగదభి రాముడు శ్రీరాముడే, రఘుకుల సోముడు ఆ రాముడే	ఘంటసాల, పి.సుశీల, వైదేహి, పద్మామల్లిక్	ఘంటసాల	సముద్రాల సీనియర్	1963
72	లవకుశ	రామకథను వినరయ్యా ఇహపర సుఖముల నొసగే సీతా రామకథను వినరయ్యా	పి.సుశీల	ఘంటసాల	సముద్రాల సీనియర్	1963
73	లవకుశ	రామసుగుణధామ రఘువంశ జలధిసోమ సీతామనోభిరామా సాకేత సార్వభౌమ	పి.సుశీల	ఘంటసాల	సముద్రాల సీనియర్	1963
74	లవకుశ	లేరు కుశలవుల సాటి సరి వీరులు ధారుణిలో	పి.సుశీల	ఘంటసాల	సముద్రాల సీనియర్	1963
75	లవకుశ	వినుడు వినుడు రామాయణ గాథా వినుడీ మనసారా	పి.సుశీల	ఘంటసాల	సముద్రాల సీనియర్	1963
76	లవకుశ	శ్రీరాముని చరితమును తెలిపెదమమ్మా ఘనశీలవతి సీతకథ వినుడోయమ్మా	పి.సుశీల	ఘంటసాల	సముద్రాల సీనియర్	1963
77	సోమవార వ్రత మహాత్మ్యం	అడిగితినని అలుసా నిన్నడగనులే పోనీ నీ నోటి పసిడి		మాస్టర్ వేణు	నార్ల చిరంజీవి	1963
78	పతివ్రత	రావో రాధామోహనా నమ్మినానోయి రాధాకృష్ణా		ఎం.రంగారావు	అనిసెట్టి	1964
79	పతివ్రత	నీ చెలికనవో నీ చెలి గనవా చలించవా	మాధవపెద్ది	ఎం.రంగారావు	అనిసెట్టి	1964
80	పతివ్రత	లేత లేత వయసులో జాతి మేలు కోరుతు దేశభక్తి	బృందం	ఎం.రంగారావు	అనిసెట్టి	1964
81	పతివ్రత	సా సా సా సా పాడమ్మా .. మోహన మూర్తివి నీవో	పి.బి.శ్రీనివాస్	ఎం.రంగారావు	అనిసెట్టి	1964
82	బభ్రువాహన	ఏలరా మనోహరా త్రిలోక మోహనా ఏలరా మనోహరా		పామర్తి	సముద్రాల సీనియర్	1964
83	రహస్యం	శ్రీలలిత శివజ్యోతి సర్వకామదా శ్రీగిరినిలయా గిరిరామాయా సర్వమంగళా		ఘంటసాల	మల్లాది	1967
84	శ్రీకృష్ణ మహిమ	కృష్ణా నా ముద్దు కృష్ణా నిదురించు నిర్మలవదనా	ఎ.పి.కోమల	ఘంటసాల	అనిసెట్టి	1967
85	శ్రీకృష్ణావతారం	విన్నారా విన్నారా వన్నెల కృష్ణుని వరాల పాటలు	బృందం	టి.వి.రాజు	సి.నా.రె.	1967
86	తారాశశాంకము	నీకే మాకే తగురా మా కౌగిళ్ళలో పస	పి.సుశీల	టి.వి.రాజు	సముద్రాల సీనియర్	1969
87	మా ఇలవేల్పు	గౌరీ మాహేశ్వరి మము కన్న తల్లి పరమేశ్వరి	జిక్కి	జి.కె.వెంకటేష్	సి.నా.రె.	1971

మరణం

లీల అక్టోబర్ 31 2005 న చెన్నైలోని రామచంద్ర ఆసుపత్రిలో అస్వస్థతతో చికిత్స పొందుతూ మరణించింది. బాత్రూంలో జారిపడి తలకు దెబ్బ తగలడంతో ఆసుపత్రిలో చేరిన లీల మొదడులో రక్తం గడ్డకట్టిందని వైద్యులు నిర్ధారించారు. దానికై శస్త్రచికిత్స పొంది కోలుకుంటుండగా న్యుమోనియా సోకింది. అంతకు ముందునుండే లీలకు ఆస్థమా వ్యాధి ఉండటం వల్ల పరిస్థితి విషమించింది.

ఈమెకు భారత ప్రభుత్వం 2006 సంవత్సరంలో మరణానంతరం పద్మ భూషణ పురస్కారం బహుకరించింది.

బయటి వనరులు

• ఘంటసాల గళామృతము బ్లాగు - కొల్లూరి భాస్కరరావు, ఘంటసాల సంగీత కళాశాల, హైదరాబాద్ - (చల్లా సుబ్బారాయుడు సంకలనం ఆధారంగా)