మరియా రుడెంకో
మరియా అవ్క్సెంటివ్నా రుడెంకో (ఫిబ్రవరి 14, 1915 - మే 14, 2003) ఉక్రేనియన్ కళాకారిణి, జానపద కళాకారిణి, ఎథ్నోగ్రాఫర్. గౌరవనీయమైన కల్చరల్ వర్కర్ ఆఫ్ ఉక్రెయిన్ (1973).[1]
ప్రారంభ జీవితం, విద్య
మార్చుమరియా అవ్క్సెంటివ్నా రుడెంకో 1915 ఫిబ్రవరి 14 న అప్పటి రష్యన్ సామ్రాజ్యంలో ఉన్న స్లోబోడా-యారిషివ్స్కా [యుకె], మొహిలివ్-పొదిల్స్కి రైయాన్, విన్నీట్సియా ఒబ్లాస్ట్ గ్రామంలో జన్మించింది.
రుడెంకో యొక్క సృజనాత్మక వ్యక్తిత్వం ఆమె కుటుంబంలో ఏర్పడింది. తల్లి, హన్నా, తండ్రి, అవ్క్సెంటి, అత్త మారియా చిన్నతనం నుండి మైకోలా లియోంటోవిచ్ యొక్క విద్యార్థి అయిన హ్రిహోరి హ్రినెవిచ్ దర్శకత్వం వహించిన గ్రామ గాయక బృందంలో పాడారు.
రుడెంకో యారిషివ్ గ్రామంలోని ఏడేళ్ళ పాఠశాల నుండి పట్టభద్రుడయ్యాడు. తరువాత ఆమె మొహిలివ్-పొదిల్స్కిలో బోధనను పూర్తి చేసింది, తుల్చిన్ బోధనా పాఠశాలలో పార్ట్టైమ్ బోధించింది.
1948లో ఆమె విన్నిట్సియా పెడగోగికల్ ఇన్స్టిట్యూట్ నుండి పట్టభద్రురాలైంది. రుడెంకో ట్రాన్స్నిస్ట్రియా గ్రామాలలో బోధించింది.[1]
రచనలు
మార్చుచాలా కాలం పాటు, రుడెంకో తన స్వగ్రామంలో పిల్లల జానపద కళారూపమైన "సోనెచ్కో" ను నిర్వహించాడు. 30 సంవత్సరాలకు పైగా, ఆమె స్లోబోడా-యారిషివ్స్కా గ్రామంలో "హార్లిట్సియా" అనే జానపద, ఎథ్నోగ్రాఫిక్ బృందానికి దర్శకత్వం వహించింది. ఆమె సూది పని, ఎంబ్రాయిడరీ, అలంకరణ చిత్రలేఖనంలో నిష్ణాతురాలు, అలాగే స్థానిక చరిత్రకారిణి, ఎథ్నోగ్రాఫర్, జానపద కళాకారిణి.[2]
ఉక్రేనియన్ జానపద అలంకరణ కళ అయిన వైటినాంకస్ ను పునరుద్ధరించిన మొదటి వ్యక్తి మరియా రుడెంకో. ఆమె తన నానమ్మ ఓడార్కా నుండి వైత్యంకాలను తయారు చేయడం నేర్చుకుంది. ఆమె రచనలు మాజీ సోవియట్ యూనియన్ పీపుల్స్ యొక్క స్టేట్ మ్యూజియం ఆఫ్ ఎథ్నోగ్రఫీలో ఆధునిక శిల్పాల ప్రత్యేక సేకరణకు నాంది పలికాయి.[3]
రుడెంకో చెల్యాబిన్స్క్, ఖార్కివ్, ల్వివ్, ఇతర నగరాలలో అంతర్జాతీయ ప్రదర్శనలలో పాల్గొన్నాడు. ఆమెకు వివిధ డిప్లొమాలు ప్రదానం చేశారు. ఆమె రచనలు సెయింట్ పీటర్స్ బర్గ్ (రష్యా) లోని డెకరేటివ్ మ్యూజియం ఆఫ్ ఎథ్నోగ్రఫీ, పైరోహివ్ గ్రామంలోని మ్యూజియం ఆఫ్ ఫోక్ ఆర్కిటెక్చర్ అండ్ లైఫ్ ఆఫ్ ఉక్రెయిన్ యొక్క ప్రదర్శనలలో చేర్చబడ్డాయి, అక్కడ ఆమె తన శిల్పాలను ప్రదర్శించింది, ఇంటిని చిత్రించింది. రుడెంకో తన జీవితాంతం జానపద గీతాలు, పొడుపు కథలు, సామెతలు, కల్పిత కథలు, ఇతిహాసాలు, శకునాలు, ఆచారాలను సేకరించింది. 1949 లో, ప్రాంతీయ ప్రచురణ సంస్థ హ్నాట్ టాంట్స్యూరా, ఇవాన్ గ్లిన్స్కీ, ఎవెన్ హోర్బ్ రచనలతో పాటు ఆమె పాటలతో కూడిన పుస్తకాన్ని ప్రచురించినప్పుడు ఆమె సృజనాత్మక రచనలను మొదటిసారిగా ప్రపంచం చూసింది.
మరియా రుడెంకో 2003 మే 14న మరణించింది.
జ్ఞాపకార్థం
మార్చుక్రిమియన్ ఖగోళ శాస్త్రవేత్త నికోలాయ్ చెర్నిఖ్ కనుగొన్న ఒక చిన్న గ్రహానికి మరియా రుడెంకో దర్శకత్వం వహించిన ఎథ్నోగ్రాఫిక్ సమిష్టి గౌరవార్థం "హోర్లిట్సియా" అని పేరు పెట్టారు.[4]
1993లో, మోగిలేవ్-పోడిల్స్కీలో ఆల్-ఉక్రేనియన్ వైటినాంకా సెలవుదినం ప్రారంభమైంది. 2003లో, ఎథ్నోగ్రఫీ, జానపద కళల మ్యూజియంకు మరియా రుడెంకో పేరు పెట్టారు, ఇక్కడ ఆమె సృజనాత్మక వారసత్వం సంరక్షించబడింది.[5]
2005 లో, 3 వ ఆల్-ఉక్రేనియన్ జానపద కళా ఉత్సవం, "ఉక్రేనియൻ వైటినాంకా", జానపద హస్తకళాకారుల పుట్టిన 90 వ వార్షికోత్సవం సందర్భంగా జరిగింది.
మూలాలు
మార్చు- ↑ 1.0 1.1 Шевченківська енциклопедія. Vol. 5. Київ : Ін-т літератури ім. Т. Г. Шевченка. 2015. p. 575.
- ↑ "Горлиця Поділля-біографічний нарис - Марія Руденко - Видатні особистості - Каталог статей - Cлобожани". slobozhane.at.ua. Retrieved 2023-03-13.
- ↑ "Руденко Марія Авксентіївна". www.vocnt.org.ua. Retrieved 2023-03-13.
- ↑ "На радість людям... До 90-річчя з дня народження Марії Оксентіївни Руденко". Вінницька обласна універсальна наукова бібліотека імені Валентина Отамановського (in ఉక్రెయినియన్). Retrieved 2023-03-13.
- ↑ "Марія Руденко - наша гордість і берегиня українських традицій". rda-m-p.gov.ua. Retrieved 2023-03-13.